Binnenkort is het weer zover. Dan vergasten onze kleuter politici ons live weer op comedy capers: verkiezingen en de regeringsvorming.

Voor de verkiezingen zet iedereen zijn beste beentje voor om toch maar een zitje te bemachtigen in het federale parlement. Eens het zitje binnen, gaan velen op de rem staan om toch maar niet te regeren! Een hoogst belachelijk en absurd spektakel.

In plaats van verkiezingen zou ik liever het parlement uitloten, omdat onze beroepspolitici meer bezig zijn met ingebeelde problemen dan met de echte problemen waarvan de burgers wakker liggen: rechtvaardige belastingen, klimaat, pensioenen, ongelijkheid, een degelijke huisvesting, enz.

Burgers verwachten oplossingen voor hun problemen en bezorgdheden op lange termijn, geen beloftes en verlammende, zinloze politieke spelletjes. Burgers willen leiders die mensen verenigen achter enthousiasmerende projecten, eerder dan kleuters die mensen willen verdelen met allerhande verhaaltjes en holle slogans?

In afwachting van een uitgeloot parlement, vraag ik me wel af waarom wij, de burgers, geen  inspraak krijgen in wie zich kandidaat kan stellen?

Waarom inspraak?

Onze democratie is verworden tot een centocratie omdat haast alle verkozenen lakeien zijn van de economische belangen: het geld regeert.

Eén van de redenen hiervoor is dat het niveau van onze parlementsleden sterk achteruit gegaan is. Er zijn haast geen staatslui of leiders te bespeuren, des te meer ideologisch verblinde kleuters. Veel te weinig probleemoplossers en veel te veel probleemmakers.

Voor het even welke job heb je allerlei kwalificaties nodig, alleen voor de goedbetaalde job van volksvertegenwoordiger heb je geen enkele kwalificatie nodig, andere dan de goodwill van een of andere partijvoorzitter. Nochtans wordt de man/vrouw geacht het land en ieder van ons te vertegenwoordigen (art 42 Grondwet). En wordt hij betaald door de belastingbetaler. Is het dan normaal dat de burger geen enkele inspraak heeft in wie zich kan verkiesbaar stellen?

Naast inburgeringstoetsen, zouden we misschien ook ‘volksvertegenwoordiger toetsen’ moeten hebben om te onderzoeken of een kandidaat wel waard is bijna 12 miljoen Belgen te vertegenwoordigen?

‘Charter voor een volksvertegenwoordiger’: een eerste shootversie.

Dit charter is opgesteld als een vragenlijst. Met vragen in de vorm van ‘Is de kandidaat eerder A of eerder B’. Hoe meer de kandidaat neigt naar de A-kant van deze vragen, hoe beter zij/hij mijns inzien voor de job van volksvertegenwoordiger in aanmerking  zou komen. Voor het gemak schrijf ik soms zij, en soms hij voor de kandidaat.

Respect voor de Grondwet?

In onze grondwet staat dat een volksvertegenwoordiger iedere burger, van Aarlen tot Oostende, moet vertegenwoordigen en niet alleen zijn eigen clanleden. Je kunt er ook lezen dat alle Belgen gelijk voor de wet zijn en dat ieder het recht heeft een menswaardig leven te leiden.

Zal de kandidaat onze grondwet respecteren en gebruiken als gids of zal zij deze eerder als een vodje papier naast zich neerleggen?

Respect voor de Mensenrechten?

Is hij bereid geen enkele beslissing te steunen die indruist tegen de mensenrechten, of vind hij dat de mensenrechten eerder een belemmering zijn voor het uitvoeren van zijn ideologische agenda?

Leiderschapskwaliteiten?

Als je mensen vertegenwoordigt, zou het goed zijn mocht de kandidaat over voldoende leiderschapstalenten beschikken. Wil zij boeien door gezag of eerder ketenen door macht?

Durft zij eigen verantwoordelijkheid erkennen of is ze eerder iemand die snel haar paraplu ‘het is de fout van de anderen’ opsteekt?

Bevindt zij zich eerder op de A-zijde van de leiderschapstest, of eerder aan de B-zijde?

Een goed functionerend moreel kompas?

Het morele niveau en de graad van beschaving van een democratie kan worden afgemeten aan;

• de manier waarop minderheden en andersdenkenden er behandeld worden,
• de mate waarin minderbedeelden geholpen worden om een menswaardig leven te kunnen leven,
• de belastingen er transparant en rechtvaardig verdeeld worden tussen alle burgers en rechtspersonen naar inkomen en vermogen zonder uitzonderingen en
• de ongelijkheid binnen aanvaardbare normen blijft.

Zal de kandidaat zich vol overgave inzetten om deze doelstellingen te bereiken of is hij eerder van het gedacht ‘wij-en-de-rest-kan-stikken’?

Wil de kandidaat vechten voor het welzijn van iedereen of eerder halsstarrig zijn eigen ideologische agenda uitvoeren en een aantal klassen/groepen bevoordelen ?

Zal hij bij iedere maatregel aftoetsen of deze het lot van minderheden en/of minderbedeelden wel verbetert, en zeker niet verslechterd of zal hij daar geen rekening mee houden onder het mom dat ze hun plan maar moeten trekken?

Staat rechtvaardigheid hoog in zijn vaandel of niet? Confucius parafraserend, houdt hij van zijn ziel, of van zijn bezit?

Prioriteiten?

Zal de kandidaat luisteren naar de burgers en zich focussen op hun bezorgdheden en prioriteiten of zal zij liever tijd verspillen aan een ‘politique politicienne’ waar niemand zit op te wachten?

Is zij een dienaar van het algemeen belang en welzijn of eerder van andere belangen (eigen, partij, economische, enz.)?

Durft hij wijs te zijn?

Durft de kandidaat onafhankelijk te denken (sapere aude) of zit hij gevangen in een ideologische dwangbuis?

Is hij een sterke persoonlijkheid die autonoom durft te beslissen of eerder een slaafse jaknikker die de dictaten van de partij of de economische machtshebbers blindelings volgt?

Is hij iemand die in stilte bakens kan verzetten, of eerder een mediageile roeper?

Compromisbereidheid?

Geen enkele partij bezit de volstrekte meerderheid in het federale parlement. Gelukkig maar. Zelfs de grootste (dominantste) partij, de N-VA bezit slechts 24 zetels van de 150, of 16%. Gelukkig maar.

Met andere woorden, je wil opdringen aan anderen zal nooit lukken. En gelukkig maar.

Om iets te bereiken zullen compromissen nodig zijn. Gelukkig maar. Vandaar dat Otto von Bismarck politiek als de kunst van het mogelijke omschreef

Beschikt de kandidaat over deze kunst, i.e. is zij voldoende compromisbereid om vooruitgang voor iedereen te boeken, of is zij eerder een dwarsligger die liever het land verlamd dan vooruitgang te boeken?

Is zij eerder een probleemoplosser dan een probleemmaker? Een brandblusser of een brandstoker (polariseren)? Bruggenbouwer of eerder een murenbouwer? Eendracht maakt macht, of tweedracht maakt postjes?

Visie op lange termijn?

Durf de kandidaat onpopulaire maatregelen nemen in het belang van de toekomst van het land, zijn burgers en hun kinderen, of heeft hij eerder angst voor zulke maatregelen om zijn postje bij de volgende verkiezingen niet te verliezen?

Vertrouwen in de bevolking?

Zal zij de vrijheden en het zelfbeschikkingsrecht van de burgers respecteren of zal zij eerder betuttelend willen optreden via regelzucht, geboden en verboden?

Wetenschap & Diversiteit, bron van rijkdom?

Ieder land is een bonte verzameling van burgers van diverse pluimage, van anderen. Andere opinies en ingesteldheden, andere genders, geaardheden, culturen, talen, sociale klassen, enz. Als je het land en zijn burgers wil vertegenwoordigen is het dan ook belangrijk na te gaan hoe de kandidaat omgaat met diversiteit.

Ziet hij diversiteit als een kracht, of eerder als een probleem? Kan de kandidaat verschillen overstijgen of niet? Is hij bereid rekening te houden met de opinies van andersdenkenden of denkt hij eerder, de pot op, ik verblijf liever alleen in de galmkamer van gelijkgezinden?

Denkt hij in termen van de mensheid, of eerder in termen van volksstammen?

Zal hij het beleid steunen op feiten en wetenschappelijke vaststellingen en adviezen of blijft hij liever een lakei van zijn eigen, partij en/of economische belangen?

Streeft hij naar de waarheid, of houdt hij het liever bij bevooroordeelde partij verhaaltjes en dictaten?

En kandidaten, wat was je score?

Veel A’tjes? Proficiat, dan kun jij voor mij naar het parlement, om het even voor welke partij je opkomt.

In het andere geval vraag ik me af waarom je je überhaupt verkiesbaar stelt? Zou je dan niet beter een andere job kiezen?

Ben er van overtuigd dat moesten alle kandidaten goed scoren op deze test, we al een veel betere democratie zouden hebben. En dat er terug staatmannen zouden opstaan in plaats van toeteraars van eigen partijbelangen en nepverhaaltjes. Een democratie waar eindelijk het algemeen WELZIJN van iedereen voorop staat.

Waarop wachten we om zulk een charter te eisen?

#Citizen participation  #Democracy  #Good/bad practices  #Parliament  #Political parties

Volgend artikel op 8/03/2024:

Verkiezingen: luister naar de burger aub!