Monthly Archives :

januari 2021

Wat is een goede leider?

Wat is een goede leider? 2048 853 Lhoëst Jean

Al dikwijls over leiderschap gesproken…

Maar wat is een leider? Iemand die leidt, dat wil zeggen een persoon die anderen de weg wijst, die mensen in een bepaalde richting kan sturen. Op weg naar succes en vooruitgang.

Wat zijn de nodige vaardigheden om een goede leider te worden? Het is zeker niet iets dat je uit een boekje kan leren. Een groot stuk van de vereiste eigenschappen – generositeit, ruimdenkendheid, enz. – moet je hebben… EQ, karakter en houding zijn inderdaad veel belangrijker dan IQ en kennis.

Volgens Christopher Boehm, een antropoloog, waren dit de eigenschappen die je in de prehistorie moest hebben om de leiding te mogen opnemen.  Aardig. Dapper. Charismatisch. Onpartijdig. Open. Betrouwbaar. Kalm. Sterk. Enthousiast. Bescheiden.

Zo oud, maar mijns inziens is dit lijstje nog steeds verrassend actueel…

R.Farson vatte het ooit zo samen: ‘Leadership is not a set of skills or techniques that make you an “expert” but rather the existence of knowledges, understanding and even wisdom that can lead you to have COMPASSION,HUMILITY and RESPECT.’

 

‘3H’s leadership’: ‘Honesty, Humility en Humour’

Mijn ervaring leert me dat goede leiders heel vaak uitblinken in nederigheid, eerlijkheid en humor.

Nederigheid. Ze wanen zich niet beter dan de anderen. Ze beschouwen de andere, wie het ook moge zijn als gelijke. Ze beseffen dat ze de waarheid niet in pacht hebben. Ze geilen niet op belangstelling. Ze blijven in de schaduw en zetten liever anderen in de schijnwerpers. ‘Ze zijn eerder het type van Socrates of Lincoln dan van Julius Caesar of Trump’, zoals ik ooit ergens las.

Vandaar dat de Harvard Business Review ooit titelde: ‘Humble people make the best leaders.’

En Lau-tse, de Chinese filosoof, millennia geleden al schreef: ‘Een leider is op zijn best als het volk nauwelijks weet dat hij bestaat.’

Edgar Morin, de Franse socioloog, vult aan met:

C’est toujours ce qui éclaire qui demeure dans l’ombre.’

Eerlijkheid en rechtvaardigheid. Goede leiders zijn eerlijk en betrouwbaar. Ze behandelen iedereen op gelijke basis. Geen privileges. Geen twee maten en gewichten. Geen leugens.

Ze erkennen hun fouten en ontvluchten hun verantwoordelijkheid niet. Ze zoeken geen zondebokken voor hun falen.

Vandaar dat Yuval Noah Harari, een historicus en futuroloog ‘meer vertrouwen stelt in mensen die hun eigen onwetendheid en falen erkennen dan in mensen die onfeilbaarheid claimen.’

Humor. Leiders hebben doorgaans een positieve instelling en een goed gevoel voor humor. Je bereikt nu immers veel meer met een kwinkslag dan met een vuistslag.

 

Sociale vaardigheden

Naast de 3 H’s moet een goede leider ook over andere, goed ontwikkelde sociale vaardigheden beschikken.

Eigenschappen zoals visionair zijn, kunnen begeesteren, gezond verstand hebben, synthesevermogen, relativeringsvermogen, communicatievaardigheden, ruimdenkendheid, een open geest, enz..

Synthesevermogen bijvoorbeeld om de duizenden stukjes informatie tot een duidelijk beeld in de toekomst te smeden, een visie. Om het bos door de bomen te zien en niet mee te huilen met de wolven in het bos. Belangrijk om de weg te kunnen aangeven.

En het belang van communicatievaardigheden moge duidelijk zijn. Je kunt nog zo’n goede visie hebben als je wil, als je die niet kunt overbrengen op anderen, als je hen niet kunt enthousiasmeren is het een steriele ‘wetenschap’.

Met goesting en een open geest kunnen luisteren naar anderen, naar vreemden, is een essentiële troef. Het is ‘de’ manier om veel op te steken en zo je eigen visie en beleid te verbeteren. Hoe meer je opsteekt, hoe rijker je wordt. En dus: hoe beter je als leider bent!

 

Ethiek (moreel kompas)

Om te leiden met gezag, zal de leider ook een moreel lichtbaken moeten zijn,  waarnaar de anderen zich kunnen richten.

Naast bescheidenheid en eerlijkheid, moeten leiders zichzelf kunnen geven, onbaatzuchtig en dienstbaar voor anderen. Door te geven zullen ze terugkrijgen! Niet voor niets spreekt men van leidingGEVEN!

Tolerantie, mildheid, gedrevenheid, medeleven, respect moeten ook tot zijn arsenaal behoren.

Zonder moed en volharding zal het schip ook niet ver varen. Als hij in woelig water zit, als het even niet gaat, kan een leider zich namelijk niet terugtrekken in zijn eigen grote gelijk van ‘ik kan het beter’.

 

 

Straffe toebak, hé .

Leidinggeven is geen makkelijke taak. En af en toe zal de leider lijden!

Deze lijst van vaardigheden verklaart waarom er veel bazen, managers, stamhoofden, crowd pleasers, populisten, brulapen, enz., zijn maar slechts heel weinig echte leiders.

Goed leiderschap heeft immers niks te maken met een goed ontwikkelde musculatuur, een mooi figuur, behaalde diploma’s, een groot bakkes, een dikke portefeuille, enz.. Gelukkig maar, de natuur zit goed in elkaar!

 

#Leadership

Denk als een rebel.

Denk als een rebel. 2048 1294 Lhoëst Jean

Onlangs las ik een heel goed boek, ‘Rebel ideas’, van Matthew Syed. De kern van zijn heel sterk onderbouwd betoog:

diversiteit is de sleutel tot succes, tot vooruitgang.

Onlangs zagen we hier nog een mooi voorbeeld van. Het anti-coronavaccin dat we nu ingespoten krijgen is een ontwikkeling van Turkse immigranten in Duitsland!!!!

 

Een kleine bloemlezing uit zijn boek.

‘Groepen die verschillende gezichtspunten in zich verenigen hebben een groot en vaak beslissend voordeel.’

‘Een door McKinsey uitgevoerde analyse van bedrijven in Duitsland en Groot-Brittannië heeft uitgewezen dat het rendement op het eigen vermogen 66 procent hoger was bij firma’s waarvan de diversiteit van de uitvoerende teams qua geslacht en etniciteit tot het hoogste kwartiel behoorden dan voor firma’s die in dat opzicht binnen het laagste kwartiel vielen. Voor de Verenigde Staten was dit 100 procent hoger.’

‘Het is een cultuur waarin mensen niet bang zijn om te zeggen wat ze denken; ze moeten dat juist doen. Zoals Dalio het verwoordt in een interview met de psycholoog Adam Grant: ‘De grootste tragedie van de mensheid is ons onvermogen om weloverwogen meningsverschillen aan te gaan om dichter bij de waarheid te komen.’’

‘In december 2017 werden de resultaten gepubliceerd van een onderzoek naar bedrijven in de Fortune 500-lijst: 43 procent bleek te zijn opgericht of mede opgericht door immigranten of kinderen van immigranten. In de top 35 van die lijst was dat percentage zelfs nog hoger: 57 procent. Deze bedrijven, variërend van de techindustrie tot de detailhandel en van financiën tot het verzekeringswezen, waren samen goed voor een jaaromzet van 5,3 biljoen dollar en boden wereldwijd werk aan 12,1 miljoen mensen.’

‘De mate van groei in de toekomst zal worden bepaald door degenen die de categorieën waarin we de wereld hebben onderverdeeld weten te ontstijgen, door degenen die over de mentale flexibiliteit beschikken om bruggen tussen domeinen te slaan, door degenen die zich bewust zijn van de muren die we hebben opgetrokken tussen de verschillende disciplines en gedachtepakhuizen en die deze muren niet beschouwen als onwrikbaar, maar als verplaatsbaar, breekbaar zelfs.’

‘Culturen die nieuwe ideeën aanmoedigen, die andersdenkenden koesteren en die krachtige netwerken hebben waarbinnen ruimte is voor rebelse ideeën, kunnen sneller innoveren dan culturen die zich laten beperken en afremmen door intellectuele conformiteit.’

‘Hoe meer mensen zich in hun gedachtepakhuizen terugtrokken, hoe meer ze geneigd waren nieuwe ideeën niet als mogelijkheden te beschouwen maar als bedreigingen.’

‘In de geschiedenis zien we dit patroon telkens terugkeren. Tijden waarin de barrières tussen mensen worden geslecht, waarin wezenlijke interactie mogelijk wordt, zijn tijden die bruisen van innovatie.’

‘Diversiteit is niet slechts het element dat de collectieve intelligentie van menselijke groepen stimuleert, maar ook het onzichtbare element dat de unieke evolutionaire ontwikkeling van de mensensoort heeft gestimuleerd. Het is, in de woorden van Henrich, het geheim van ons succes.’

‘Diversiteit is het element dat ons kan helpen onze meest nijpende problemen op te lossen, van klimaatverandering tot armoede, het kan ons helpen los te breken uit echokamers die onze wereld vertekenen.’

‘Eigenlijk is diversiteit de verborgen motor van de mensheid.’

Veel stof tot nadenken…..

 

De werking van diversiteit in beeld.

 

Het bovenstaande schema, geïnspireerd door plaatjes uit het boek, toont de kracht van diversiteit in één oogopslag.

Zoals Matthew het zegt, in heterogene groepen zitten mensen “met andere visies en perspectieven, wat tot kruisbestuiving leidt, tot ruimte voor andere ideeën, tot een verbreding van inzicht. Dat zijn de kenmerken van collectieve intelligentie: zo kan een geheel meer worden dan de som der delen.”

Het boek staat boordevol onderzoeksresultaten en voorbeelden die deze stelling kracht bijzetten.

 

Wat geldt voor teams geld ook voor ieder individu….

Als je je beperkt tot gelijkgezinden en tot één informatiebron, zal je je blik en intelligentie niet echt verruimen. De kans om te vervallen in het veroordelen zonder te oordelen, zo typisch voor echokamers, is dan veel groter.

Als je daarentegen andersdenkenden – politiek, etnisch, cultureel, religieus, enz – koestert, zal je een veel ruimer en correcter beeld van de realiteit krijgen en dus intelligenter worden.

Voor mij is het overstijgen van verschillen de bron van rijkdom, letterlijk en figuurlijk. Daarom dat ik heel bewust contact zoek met anderen van Walen over vrouwen en moslims tot overtuigde nationalisten. Hoe groter het verschil, hoe plezanter: uitdagender en verrijkender.

Vandaar ook dat ik dagelijks drie kranten lees (De Standaard, De Morgen en Le Soir) en naar twee TV journaals kijkt, het Journaal op VRT en le JT op RTBF.

Goed voor mijn talenkennis: verrijkend. Soms een andere blik op dezelfde onderwerpen: nuancering. Soms andere onderwerpen: verruimend.

En het leert je dat we allen meestal wakker liggen van dezelfde dingen; gezondheid, sociaal economische toestand, relaties,  geluk…. Ondanks het polariserend gepalaver van onze kleuter-politici uit particratisch eigenbelang.

 

De maatschappij: collectief dommer?

Spijtig genoeg gaat de maatschappelijke evolutie vandaag de dag meer en meer richting collectieve verdomming….

Overal rukt het nationalisme op. Zich opsluiten in zijn eigen stam, zijn eigen echokamer….. staat uiteraard haaks op diversiteit! Alhoewel dit in de geschiedenis keer op keer een doodlopend (vaak zelf letterlijk!) straatje blijkt te zijn, net omwille van die collectieve verdomming.

Mensen met afwijkende meningen worden genadeloos afgemaakt. Neem nu bijvoorbeeld het lot van JL Bouchez, een beetje een rebel in de Belgische politiek. Nochtans vond ik zijn voorstel in de zomer 2020 om het publiek maken van het akkoord tussen NVA en PS heel goed.  Zo konden we eindelijk eens zien wat partijen onderling bedisselen en zien dat dit heel dikwijls fors afwijkt van wat de burger eigenlijk verwacht… Wie ligt er, behalve sommige politici zelf, bijvoorbeeld wakker van nog meer postjes?

Bye the way, niet alleen hebben we in ons mini-landje veel, veel te veel ministers, maar ieder ministerke heeft dan nog eens, anders dan in Nederland bijvoorbeeld, zijn eigen hofhouding (kabinet). Ze wantrouwen immers hun eigen ministeries, uit angst dat die afwijkende meningen zouden hebben…. Een bubbel van gelijkgezinden vinden ze leuker en makkelijker met alle gevolgen van dien….

Eigenlijk zou Matthew ‘s boek verplichte literatuur moeten zijn voor iedere politicus….

Want ik geloof niet dat de meeste politici dom zijn. Maar door zichzelf op te sluiten in hun beperkte partijbubbel worden ze dommer, meer en meer wereldvreemd en beginnen ze meer en meer te wauwelen…

Het circus van de afgelopen regeringsvormingen was daar nogmaals een perfecte illustratie van.

 

#Diversity      #Beyourself       #Cooperation           #Nationalism            #Good/bad practices     #political parties   #Good governance