De bovenstaande illustratie geeft meteen het antwoord: de grote jongens vervuilen à volonté, het kleine grut moet op eigen kosten alles opruimen!!!!
De vrije markt god, belichaamd door de economische en politieke actoren, en de rijken der aarde, berooft en verwoest de planeet: klimaatopwarming, milieuschade, uitputting grondstoffen, afname biodiversiteit, armoede, migratiestromen, conflicten, ecologische ongelijkheid, enz.
De rest van de mensheid, Olivia en Tuur Modaal, ondergaat lijdzaam de schade en meer nog, moet zelfs financieel opdraaien voor het herstel: belastingen, sociale afbraak en verplichte investeringen.
‘Winsten privatiseren, de externe productiekosten, zoals vervuiling collectiviseren, i.e. afwentelen op de belastingbetaler’ luidt immers de neoliberale mantra.
Hoe lang blijven we de afbraak van onze planeet en de erbij horende onrechtvaardigheden nog dulden? Welke toekomst willen wij aan onze kleinkinderen geven? Wanneer komt er echt verandering?
Huidige toestand.
Voor de gezondheidstoestand van onze biosfeer geldt ‘code rood’ zoals Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de VN, het verleden jaar zo plastisch uitdrukte. Op de afgelopen COP27 waarschuwde hij dat de mensheid op een ‘highway to climate hell’ is als er niet dringend drastische maatregelen komen, een systeemverandering.
Het gaat inderdaad niet goed met onze planeet en haar toestand gaat snel achteruit. Naast donderpreken zijn er ontelbare wetenschappelijke rapporten die dit bewijzen. En we kunnen er zelfs niet meer naast zien: hitte, droogte, overstromingen, enz. Zo blijft bijvoorbeeld het aantal doden te wijten aan abnormale temperaturen wereldwijd maar stijgen. Binnen minder dan 50 jaar is een groot deel van de wereld onleefbaar warm. En toch blijven we maar ‘stoken’!
En het toppunt van al is dat de ergste gevolgen van de afbraak van ons leefmilieu gedragen worden door hen die niet verantwoordelijk zijn voor deze ‘brandstichting’! Het Zuiden van de wereld en de minder begoeden in het Noorden betalen het gelag!
En wat doen onze bestuurders (politici)? Hun kop in het zand steken, om de economische belangen maar niet te schaden! Zijn economische belangen dan belangrijker dan het algemeen belang? Dan de leefbaarheid van de planeet? Dan de toekomst van de volgende generaties? Dan het welzijn van de mens?
Wie zijn de brandstichters?
Het marktfundamentalisme met zijn queeste voor steeds meer, meer groei en minder, minder belastingen..
Het onderstaande schema vat de problematiek in een oogopslag samen.
Zo is er een overduidelijk verband tussen de groei van de koolstofdioxide (Keeling curve) en de wereldwijde economische groei. Beide curven blijven stijgen ondanks de vele VN COP klimaattoppen en het politieke bla bla hieromtrent.
Dit is de fatale logica van het marktfundamentalisme: meer economische groei betekent een snellere klimaatverandering.
En de grootste brandstichters (vervuilers) zijn de winnaars van de vrije markt. Zo stoten de 1% rijksten meer dan het dubbele aan koolstofdioxide uit dan de 50% armste mensen ter wereld!!! En de 20 rijkste miljardairs stoten 8000 keer meer vunzigheid (CO2, methaangas, enz) uit dan de miljard armsten! Hoeft niet de verwonderen. De ecologische voetafdruk van het kind dat 20 kilometer moet lopen om wat water te vinden is uiteraard 1000-den keren kleiner dat die van de plutocraat die zijn privévliegtuig pakt om 1000 kilometer verder een restaurantje te doen.
Naast de afbraak van de planeet is de vrije markt ook verantwoordelijk voor de eerder reeds beschreven groeiende ongelijkheid en de belasting paradox, ‘hoe rijker, hoe minder belastingen’.
En uiteraard het afwentelen van zijn verantwoordelijkheden. De zwaarste klappen van de afbraak van ons leefmilieu worden immers geïncasseerd door de meest kwetsbaren. Bovendien moeten ze ook nog eens opdraaien voor de kosten van het herstel via belastingen, afbraak van sociale voorzieningen en verplichte dure transitie-investeringen.
Begrijp Noam Chomsky, een MIT professor die de vrije markt logica kwalificeert als ‘so genocidal, suicidal and planet-cidal’. Maar begrijp de mensheid niet die zulke onrechtvaardigheden blijft dulden!
Wat doen we er vandaag de dag aan?
Bitter weinig. Buiten een paar mensen die echt opkomen voor verandering, blijven we met zijn allen maar verder leven alsof er niets aan de hand is…. We blijven maar verder razen in een orgie van roekeloze consumptie!
En de politiek?
Ach, die blijven maar verder spelen zoals het orkest op de Titanic. En zwartepieten als een bende kleuters. Veel beloften en woorden, maar geen afdoende daden! Zo is het Vlaamse klimaatplan asociaal en onrechtvaardig. De burger betaalt, de markt gaat vrijuit. En hoe minder begoed, hoe zwaarder de maatregelen zullen doorwegen. Eigenlijk een maat voor niets en een voorbeeld van hoe het niet moet.
En zo was de laatste COP27 ook weer een ballet van ter plaatse trappelen.
Eindelijk was er wel sprake van de oprichting van een schadefonds waarmee het Zuiden een beetje zou kunnen vergoed worden voor de opgelopen schade veroorzaakt door het Noorden. Ethisch en moreel een meer dan terechte belofte omdat het Zuiden verantwoordelijk is voor weinig uitstoot, maar wel het zwaarst getroffen wordt door de klimaatopwarming.
Maar hoe lang gaat het nu weer duren eer die belofte werkelijkheid wordt? En wie zal uiteindelijk opdraaien om dit fonds te spijzen? Je kunt er zeker van zijn dat de modale belastingbetaler uit het Noorden weer zal mogen opdraaien, en niet de echte vervuilers! Hoe lang blijven we onszelf nog opbranden? Hoe lang blijven we toch domme ganzen?
In het volgend artikel (16/12/2022) ga ik dieper in op wat er eigenlijk zou moeten gebeuren.
#Challenges # #Climate change #Equality #Free markets #Good/bad practices #Taxes
Volgend artikel verschijnt op: 16/12/2022
Poging tot aanpak van de klimaatproblematiek.
