Monthly Archives :

november 2021

Het marktfundamentalisme, arm en rijk in stijgende lijn!

Het marktfundamentalisme, arm en rijk in stijgende lijn! 1981 2048 Lhoëst Jean

In zijn boek ‘Napoleon’ vatte Bart Van Loo het resultaat van 50 jaar neoliberaal marktfundamentalisme mooi samen: ‘bij aanvang van de eenentwintigste eeuw blijft het vermogen van een kleine groep van superrijken exponentieel stijgen terwijl het grootste deel van de mensheid er financieel op achteruitgaat en het aantal armen hand over hand toeneemt’.

Een droom voor enkelingen.

Inderdaad, een droom als je tot de happy few behoort. Je bent superrijk. Je wordt al slapend rijker. Je kunt gaan waar je wil zonder prikkeldraad. Je hebt zicht op een veel langer leven. Je heb dat zorgeloze gevoel dat jij en je erfgenamen nog duizenden jaren kunnen rentenieren. Je kunt eens naar Venus gaan, enz ….

De ‘happy few’ of de plutocratie zijnde de 1 à 5% van deze wereld, de plutocraten, de ‘captains of industry’, de bedrijven, de rijkeren.

Sinds de jaren 70’ van vorig eeuw plukken ze haast alle vruchten van de vooruitgang, worden ze steeds rijker en betalen ze steeds minder belastingen met dank aan de welwillende politici.

In het jaarlijkse Oxfam rapport van 2020 voor het World Economic Forum kun je dit lezen: “The world’s 2,153 billionaires have more wealth than the 4.6 billion people who make up 60 percent of the planet’s population.”

En Forbes’ 35th Annual World’s Billionaires List: Facts And Figures 2021 begint zo “ It’s been a year like no other, and we aren’t talking about the pandemic. There were rapid-fire public offerings, surging cryptocurrencies and skyrocketing stock prices. The number of billionaires on Forbes’ 35th annual list of the world’s wealthiest exploded to an unprecedented 2,755—660 more than a year ago. Altogether they are worth $13.1 trillion, up from $8 trillion on the 2020 list.”

Hun rijkdom steeg dus zo maar eventjes met meer dan 60% op één jaar. Met hoeveel is uw rijkdom gestegen?

Dat sommigen rijker zijn dan anderen is in se niet het probleem. Wel een probleem is dat de rijkeren steeds minder belastingen betalen. En dat ze zich ongenaakbaar voelen omdat ze via de politiek de touwtjes in handen hebben. Is dit democratie? Ik vind dit vooral onrechtvaardig, schandalig, pervers en obsceen. En jij?

Een hel voor de rest.

Net zoals mooi gevormde borstjes een verschrikkelijke kanker kunnen verbergen, verbergen de neoliberale hoera-curven veel, heel veel stinkende miserie.

De ongekende welvarendheid van de rijken te samen met groeiende armoede heeft immers geleid tot een enorme stijging van de ongelijkheid in de wereld. En tot nefaste bijwerkingen: een verzuurde maatschappij, een klimaatcrisis van jewelste en de uitholling van de democratie. 

Armoede stijgt overal.

Terwijl de happy few slapend rijker worden, worden meer en meer mensen zwoegend armer!

In hun uitstekende boek ’Fantoomgroei’ schrijven Sander Heijne en Hendrik Noten dat de economie de voorbije veertig jaar met tientallen procenten gegroeid is, terwijl de reële gezinsinkomens verhoudingsgewijs nauwelijks gestegen zijn. 

‘Veel Afrikaanse boeren en Indonesische arbeiders komen aan het eind van een dag hard werken thuis  met minder eten dan hun voorouders vijfhonderd jaar geleden’, schrijft Yuval Noah Harari in zijn boek ‘Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid’.

De groeicijfers zijn inderdaad spectaculair, maar toch moet de helft van de wereld nog steeds rondkomen met minder dan 5,50 dollar per dag omdat de voordelen van de groei grotendeels alleen naar de rijksten gaan.

 Ook in Europa nemen armoede en honger toe. Haast 1 op de vijf Europeanen leven met een risico op armoede of sociale uitsluiting. En ons landje scoort niet beter. Zo maar eventjes 2,3 miljoen(!!!) landgenoten hebben moeite om op het einde van de maand rond te komen. De files aan de voedselbanken worden langer. En zelfs in onze zelfverklaarde sterregio Vlaanderen stijgt het risico op armoede en dat is vooral het gevolg van een ‘armoedig armoedebeleid’.

Zouden politici artikel 25 van de Universele verklaring van de Rechten van de Mens begrijpen dat bepaalt dat eenieder recht heeft op een levensstandaard die hoog genoeg is om mee te kunnen in de maatschappij?

Groeiende ongelijkheid.

Door de happy few rijker te maken en de massa’s armer heeft het neoliberalisme de kloof tussen arm en rijk spectaculair vergroot. Een van de ‘defining issues of our time’ volgens velen, incluis B. Obama.

De ongelijkheid is vandaag veel hoger dan in de jaren 1980’! Groei van welvaart en productiviteit gingen immers haast volledig naar de zakken van de heersende klasse!

Het moge duidelijk zijn dat de zogenaamde trickle down-theorie, of meer prozaïsch, ‘ the rising tide lifts all boats’  niet werkt. Zelfs Joe Biden erkent dit. Het is één van de zovele nepverhaaltjes die verteld worden door economische actoren en politici om het systeem te legitimeren.

En ondanks je dit van ‘beschaving’ zou kunnen verwachten, willen we deze groeiende ongelijkheid niet verkleinen…

#Inequality  #Free markets  #Good governance #Poverty #taxes  #Wealth

Overheden, de marionetten van het neoliberalisme.

Overheden, de marionetten van het neoliberalisme. 640 480 Lhoëst Jean

Volgens het neoliberalisme moet de overheid ideale omstandigheden creëren voor het bedrijfsleven, investeringen en verliezen subsidiëren en winsten zo weinig mogelijk belasten. En voor de rest, zich vooral niet bemoeien.

Hoe rijker, hoe minder belastingen.

Figuur 4 toont de perverse evolutie van de belastingdruk in de VS. En zoals zo vaak, wat in de VS gebeurt wordt elders nageaapt. Sinds de jaren 80 van vorige eeuw betalen de happy few (de rijkeren en bedrijven) wereldwijd steeds minder belastingen. Van onrechtvaardigheid gesproken!!!!

Ook de vennootschapsbelasting (van 50 naar 21%) en vermogensbelasting (van 30 naar 15%) zakten spectaculair. Vele grote bedrijven betalen haast geen belastingen meer.

Ontvangen huren, dividenden en zeker meerwaardes op aandelen en vermogen genieten nog steeds een fiscaal gunstregime.

Het lijkt wel of de middeleeuwen en het ancien regime helemaal terug zijn. Het neoliberalisme zorgt niet alleen voor vele troosteloze sdf’s (sans-domicile fixe) maar ook voor vele geprivilegieerde  sdf’s (sans difficultés fiscales) zoals Bert Kruismans ooit grapte.

Ook ons landje ging lustig mee in deze hemeltergende evolutie. Zo nam de regering Michel I tal van belastingmaatregelen die het betere deel van de bevolking ten goede kwamen met als bijproducten een ‘steeds groter wordend gat in de begroting’ en meer ongelijkheid. We zijn trouwens een van de weinige Europese landen zonder vermogenswinstbelasting.

Blind voor belastingfraude en -ontwijking.

Ondanks de forse belastingverlagingen voor de beter begoeden, blijft  belastingfraude en -ontwijking floreren als nooit te voren. De Panamapapers en de vele andere Pandora papers spreken boekdelen…. Als je wat meer wil weten hoe het er in ons landje aan toegaat, lees dan eens dit artikel met Stijn Van Hove, een kenner.

In hun race to the bottom qua belastingen worden kapitaalkrachtigen steeds inventiever om hun vermogen uit het zicht van de fiscus te houden. In de geest van het neoliberalisme wordt het hun uiteraard ook niet al te moeilijk gemaakt. Leefloners worden met een vergrootglas bekeken, belastingfraudeurs en – ontwijkers met een blinddoek! De overheden overal ter wereld verliezen zo tonnen euro’s aan belastinginkomsten! En dus betaalt de modale belastingbetaler veel te veel belastingen omdat een klein deel zijn belastingen niet betaalt. Opmerkelijk toch dat over deze problematiek (transfert) haast nooit gepraat wordt!

Is er dan geen enkele tegenwind?

Van onze politici moeten we niet veel verwachten. Gelukkig zijn er een paar super rijken en burgers die zelf beginnen in te zien dat deze antieke praktijken niet meer kunnen.

Zo verklaarde Warren Buffet ooit: ‘Er is een klassenstrijd aan de gang. En het is mijn klasse die die strijd voert. We zijn hem ook aan het winnen. Terwijl dat niet zo zou mogen zijn.

Of Joe Biden die ‘het meer dan beu is dat de superrijken en grote bedrijven niet eerlijk bijdragen.’

En in Forbes van 6/2/2020 kon je dit lezen: ‘One of the important drivers of inequality is the fact that a large share of the income and wealth from the richest people on this planet isn’t taxed. Due to the (abuse of) tax havens, tax avoidance and tax evasion, governments miss out on large amounts of money. 

En de overheid in al dit?

Die staat erbij en kijkt ernaar. Laat begaan want ‘de markt weet het het best.’ Blind voor de realiteit danst ze naar de pijpen van de economische belangen. Obsceen schuldig verzuim!

Naast belastingen verlagen, mag/moet ze op advies en met de goedkeuring van de heersende klassen:        

  • Bedrijven in nood helpen (verliezen subsidiëren);
  • O&O en investeringen subsidiëren;
  • Infrastructuur bouwen en onderhouden om het handelsverkeer te vergemakkelijken;
  • Het volk het gelag laten betalen. Als er geld tekort is, belast ze de modale burger  wat meer of bespaart ze op sociale voorzieningen.
  • Het volk in de pas doen lopen. De zweep voor de gewone mens, de fluwelen handschoen voor de ‘economische actoren’.
  • Met nepverhaaltjes en bakerpraatjes het volk wijsmaken dat de ‘onzichtbare hand’ van de economische belangen het enige maatschappelijk heil­zame is voor iedereen.
  • Het volk verdelen zodat ze onder elkaar ruziemaken en afgeleid worden van de echte problemen. Zo lang er meer heisa is om een hoofddoek dan om een lege brooddoos zijn de ‘happy few’ tevreden.
  • Verder mag ze zich onledig houden met nutteloze zaken die er niet toe doen zoals ‘des problèmes imaginaires’  (stammenoorlogskes, identitaire verdwazing, enz.) en het land naar hartenlust verkavelen en versnipperen. Zolang de heersende klassen niet moeten betalen voor deze klucht mogen er altijd nog ministerkes bij,…. De burger betaalt deze waanzin.

Eigenlijk luidt het advies van het neoliberalisme aan de overheid: laat het volk via belastingen opdraaien voor de kosten en investeringen waarvan wij de vruchten plukken zonder belastingen!

Of zoals Noam Chomsky het schitterend schrijft in zijn boek ‘The consequences of Capitalism’: ‘public subsidy, private profit’. En zo verhindert de graaicultuur van enkelen de vrijheid en vooruitgang van velen….

Niet haalbaar en betaalbaar?

Geen geld voor pensioenen, geen geld voor loonsverhogingen, geen geld om de armoede uit de wereld te helpen, enz. want niet ‘haalbaar en betaalbaar’ klinkt toch een beetje hol als je naar de figuren 1, 2 & 3 en de hierboven geschetste evolutie van de belastingdruk kijkt…

Zouden we ‘niet haalbaar en betaalbaar’ niet beter vervangen door ‘geen politiekers met durf, verbeelding en leiderschap’?

In een licht ironische brief van Erik Vlaminck, alias Dikke Freddy las ik ooit eens deze spitsvondige persiflage van het neoliberalisme in de praktijk:

‘We beseffen nu allemaal hoe een pillenfabriek werkt. Nadat een ziekte uitgebroken is, krijgt de fabriek van regeringen van overal tonnen subsidies om onderzoek naar een nieuw medicament te voeren. En zodra dat nieuwe medicament gevonden is, presenteert de fabriek diezelfde regeringen gepeperde facturen om de uitvinding te kunnen kopen die ze eerder zelf bekostigd hebben. Belastingen betalen hoeven de fabrieks­bazen niet te doen, omdat ze te veel verdienen.’

#Good governance #taxes  #free markets #government Michel 1 #social security