Al dikwijls over leiderschap gesproken…
Maar wat is een leider? Iemand die leidt, dat wil zeggen een persoon die anderen de weg wijst, die mensen in een bepaalde richting kan sturen. Op weg naar succes en vooruitgang.
Wat zijn de nodige vaardigheden om een goede leider te worden? Het is zeker niet iets dat je uit een boekje kan leren. Een groot stuk van de vereiste eigenschappen – generositeit, ruimdenkendheid, enz. – moet je hebben… EQ, karakter en houding zijn inderdaad veel belangrijker dan IQ en kennis.
Volgens Christopher Boehm, een antropoloog, waren dit de eigenschappen die je in de prehistorie moest hebben om de leiding te mogen opnemen. Aardig. Dapper. Charismatisch. Onpartijdig. Open. Betrouwbaar. Kalm. Sterk. Enthousiast. Bescheiden.
Zo oud, maar mijns inziens is dit lijstje nog steeds verrassend actueel…
R.Farson vatte het ooit zo samen: ‘Leadership is not a set of skills or techniques that make you an “expert” but rather the existence of knowledges, understanding and even wisdom that can lead you to have COMPASSION,HUMILITY and RESPECT.’
‘3H’s leadership’: ‘Honesty, Humility en Humour’
Mijn ervaring leert me dat goede leiders heel vaak uitblinken in nederigheid, eerlijkheid en humor.
Nederigheid. Ze wanen zich niet beter dan de anderen. Ze beschouwen de andere, wie het ook moge zijn als gelijke. Ze beseffen dat ze de waarheid niet in pacht hebben. Ze geilen niet op belangstelling. Ze blijven in de schaduw en zetten liever anderen in de schijnwerpers. ‘Ze zijn eerder het type van Socrates of Lincoln dan van Julius Caesar of Trump’, zoals ik ooit ergens las.
Vandaar dat de Harvard Business Review ooit titelde: ‘Humble people make the best leaders.’
En Lau-tse, de Chinese filosoof, millennia geleden al schreef: ‘Een leider is op zijn best als het volk nauwelijks weet dat hij bestaat.’
Edgar Morin, de Franse socioloog, vult aan met:
‘C’est toujours ce qui éclaire qui demeure dans l’ombre.’
Eerlijkheid en rechtvaardigheid. Goede leiders zijn eerlijk en betrouwbaar. Ze behandelen iedereen op gelijke basis. Geen privileges. Geen twee maten en gewichten. Geen leugens.
Ze erkennen hun fouten en ontvluchten hun verantwoordelijkheid niet. Ze zoeken geen zondebokken voor hun falen.
Vandaar dat Yuval Noah Harari, een historicus en futuroloog ‘meer vertrouwen stelt in mensen die hun eigen onwetendheid en falen erkennen dan in mensen die onfeilbaarheid claimen.’
Humor. Leiders hebben doorgaans een positieve instelling en een goed gevoel voor humor. Je bereikt nu immers veel meer met een kwinkslag dan met een vuistslag.
Sociale vaardigheden
Naast de 3 H’s moet een goede leider ook over andere, goed ontwikkelde sociale vaardigheden beschikken.
Eigenschappen zoals visionair zijn, kunnen begeesteren, gezond verstand hebben, synthesevermogen, relativeringsvermogen, communicatievaardigheden, ruimdenkendheid, een open geest, enz..
Synthesevermogen bijvoorbeeld om de duizenden stukjes informatie tot een duidelijk beeld in de toekomst te smeden, een visie. Om het bos door de bomen te zien en niet mee te huilen met de wolven in het bos. Belangrijk om de weg te kunnen aangeven.
En het belang van communicatievaardigheden moge duidelijk zijn. Je kunt nog zo’n goede visie hebben als je wil, als je die niet kunt overbrengen op anderen, als je hen niet kunt enthousiasmeren is het een steriele ‘wetenschap’.
Met goesting en een open geest kunnen luisteren naar anderen, naar vreemden, is een essentiële troef. Het is ‘de’ manier om veel op te steken en zo je eigen visie en beleid te verbeteren. Hoe meer je opsteekt, hoe rijker je wordt. En dus: hoe beter je als leider bent!
Ethiek (moreel kompas)
Om te leiden met gezag, zal de leider ook een moreel lichtbaken moeten zijn, waarnaar de anderen zich kunnen richten.
Naast bescheidenheid en eerlijkheid, moeten leiders zichzelf kunnen geven, onbaatzuchtig en dienstbaar voor anderen. Door te geven zullen ze terugkrijgen! Niet voor niets spreekt men van leidingGEVEN!
Tolerantie, mildheid, gedrevenheid, medeleven, respect moeten ook tot zijn arsenaal behoren.
Zonder moed en volharding zal het schip ook niet ver varen. Als hij in woelig water zit, als het even niet gaat, kan een leider zich namelijk niet terugtrekken in zijn eigen grote gelijk van ‘ik kan het beter’.
Straffe toebak, hé .
Leidinggeven is geen makkelijke taak. En af en toe zal de leider lijden!
Deze lijst van vaardigheden verklaart waarom er veel bazen, managers, stamhoofden, crowd pleasers, populisten, brulapen, enz., zijn maar slechts heel weinig echte leiders.
Goed leiderschap heeft immers niks te maken met een goed ontwikkelde musculatuur, een mooi figuur, behaalde diploma’s, een groot bakkes, een dikke portefeuille, enz.. Gelukkig maar, de natuur zit goed in elkaar!
#Leadership
