Waarom 26 miljard nodig?

Het grootste bedrag (18 miljard) dient om onze begrotingsput (1) te dichten en tegen 2029 onder de 3 procent van het BBP te krijgen. Die 3% is een Europese doelstelling, die in het Europese parlement goedgekeurd werd met de steun van de partijen die nu aan zet zijn (N-VA en MR).

Zoals eerder beschreven, zijn diezelfde partijen zelf ook voor een groot stuk verantwoordelijk voor deze put door hun eerder niet gefinancierde fiscale en sociale geschenkjes aan bedrijven en de beter vermogenden (regering Michel1). Nu gaan de partijen aan zet dus de zelf gegraven put dichten met besparingen in de sociale zekerheid…

Verder voorziet men meer dan 4 miljard om de nettolonen van alle werkende burgers(2) te kunnen verhogen via allerlei fiscale verminderingen. Zo wordt voor iedereen die werkt de ‘belastingvrije som’ verhoogd en de ‘bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid’ - een tijdelijke maatregel sinds 1993(!) -  afgeschaft. En lage of bescheiden lonen worden verhoogd door het verhogen van de ‘sociale werkbonus’ zodat er minder sociale bijdragen worden afgehouden op het brutoloon. Om mensen te activeren werk te zoeken, wil de regering immers dat het verschil tussen werken en niet-werken altijd meer dan 500 euro netto per maand bedraagt, wat tussen haakjes nu al in de overgrote meerderheid van de gevallen zo is.

Ook de bedrijven(3) (1.7 miljard) vallen weer in de prijzen. Naast allerlei niet-financiële gunsten (bijvoorbeeld minder administratie, flexibelere arbeidsomstandigheden) genieten de bedrijven ook nu weer van belastingverminderingen en verminderingen op de werkgeversbijdragen aan de sociale zekerheid. Naast ‘de regio’s’ is ‘concurrentiekracht’ van onze bedrijven een van de meest gebruikte kapstokken in het regeerakkoord. Niet te verwonderen met een Vlaams-nationalistische marktfundamentalist als premier!

Tenslotte 1.4 miljard voor veiligheid en ondersteuning van onze OCMW’s (4).

De regering investeert in onze veiligheid door de werkingsmiddelen (bijvoorbeeld extra personeel) van politie en justitie te verhogen.

En een half miljard wordt getransfereerd naar de lokale besturen om de OCMW’s toe te laten extra leeflonen uit te betalen voor wie uit de werkloosheid valt. Want een strenger werklozenbeleid is voor een stuk een vestzak-broekzak operatie: minder uitgaven voor de federale overheid, maar een stuk meer voor de OCMW’s.

Wie gaat die 26 miljard ophoesten?

Het grootste stuk (bijna 8 miljard) van de gevonden miljarden komt van de zogenaamde terugverdieneffecten (13). Dit zijn de positieve effecten van het gevoerde beleid, hoofdzakelijk het activeringsbeleid om aan een werkzaamheidsgraad van 80% te komen. Minder werklozen zijn meer inkomsten (belastingen en sociale bijdragen) en minder uitkeringen. Zoals in een van de volgende artikels zal worden beschreven is het wel uiterst twijfelachtig of dit bedrag zal gehaald worden. Daarom noem ik het hier reeds ‘terugverdiende gebakken lucht’. Dit ‘zich rijk rekenen’ is  een vervelende gewoonte in onze politieke traditie.

Nieuwe fiscaliteit (11) zou 3.6 miljard in het laadje moeten brengen. Hieronder valt de "billijke bijdrage" (sic!) van de sterkste schouders van 1.5 miljard, inclusief de meerwaardetaks (in het akkoord eufemistisch solidariteitsbijdrage genoemd) van 500 miljoen en extra belastingen bij multinationals (cfr digitaks) en de banken. In de officiële tabellen staat deze post geboekstaafd  als ‘Financiering fiscale hervorming (solidariteitsbijdrage (500 miljoen), fiscale en sociale fraude, afbouw koterijen). Maar er is nog veel onduidelijkheid en veel modaliteiten liggen nog niet vast, dus nog veel gebakkelei in’t verschiet.

Quasi volledige schrapping van de zogenoemde ‘welvaartsenveloppe’ (5) (3 miljard). Een budget om de sociaal zwakkeren - gepensioneerden, zieken en werklozen met een minimumuitkering – een extraatje te kunnen geven om hen proberen uit de armoede te houden. Deze welvaartsaanpassing van de sociale uitkeringen is blijkbaar niet meer nodig….

Het strenger aanpakken van werklozen en zieken(6) moet 2.7 miljard opleveren. Alleen al de beperking van de werkloosheid in de tijd en de invoering van een verhoogde degressiviteit in de werkloosheidsuitkeringen brengt haast 2 miljard op. De OCMW ’s zullen overuren mogen kloppen.

De hervorming van de pensioenen(7) moeten 2.4 miljard opbrengen. Onder andere door het afbouwen van voordelen voor ambtenaren en de invoering van een pensioen malus, als je durft voor je 67ste te stoppen met werken.

Een slankere en efficiëntere overheidswerking(9)  moet 1,8 miljard euro opleveren. Hieronder valt ook de afschaffing van de Senaat en besparingen op ontwikkelingssamenwerking. 

Van een strengere migratiepolitiek(8) wordt ook 1.6 miljard verwacht. Onder andere door het beperken van opvangplaatsen tot de Europese norm, efficiëntere terugkeerprocedures en nieuwkomers pas toegang te geven tot sociale bijstand na 5 jaar.

En een evergreen uit de Belgische politiek, de strijd tegen sociale (0.6) en fiscale (0.6) fraude(12)  moet ook weer wat in het bakske leggen.

En tenslotte wil men 1 miljard minder uittrekken voor allerhande subsidies(10).



En de winnaars zijn….



Naast nieuwe uitgaven en veel besparingen neemt deze regering ook tal van andere, niet altijd even coherente, maatregelen om haar maatschappijbeeld door te drukken. Vele van deze maatregelen hebben een directe impact op de burgers.

Voor zover mogelijk en van toepassing heb ik geprobeerd voor elke voorgestelde maatregel in het akkoord na te gaan of hij nu goed of slecht nieuws is voor de bedrijven, de boven- en/of onderkant van de maatschappij.

Bijvoorbeeld deze maatregel (zie p 20 van het regeerakkoord) ‘In het kader van een beleid ter bestrijding van absenteïsme zal de mogelijkheid om jaarlijks tot 3 keer 1 ziektedag op te nemen zonder medisch attest worden hervormd zodat dit nog slechts 2 keer per jaar kan’ is positief voor bedrijven maar negatief voor werknemers die zich regelmatig onwel voelen. Meestal te vinden in de onderkant van de maatschappij (flexibele werkuren, bullshit jobs, een reeks tijdelijke jobs van lage kwaliteit, etc.).

Het resultaat van mijn analyse staat in de grafiek hierboven en spreekt boekdelen!

Het akkoord is een goednieuwsshow voor bedrijven en de bovenkant van de maatschappij, maar een slechtnieuwstragedie voor de onderkant van de maatschappij.



Het akkoord in een notendop.

Meer voor werkende mensen, bedrijven en onze veiligheidsdiensten, minder voor onze ambtenaren en de sociaal zwakkeren en hopen dat de gebakken lucht materie wordt!

Of, welwillendheid voor de bedrijfswereld en bovenkant van de maatschappij, genadeloosheid naar de onderkant. Het marktfundamentalisme en de centocratisering van de maatschappij gaan verder, de beschaving boert achteruit.

Waarschijnlijk denkt u nu, Jan, overdrijf je niet!

Toch niet, de cijfers zijn duidelijk. En dat hoeft niet te verwonderen met rechts, conservatieve autocratische figuren als BDZ en GLB aan de macht. Buiten wat lippendienst, kunnen mensenrechten, solidariteit, gelijkheid en rechtvaardigheid hun geen snars schelen.

Hun (geheime) missie is immers een beleid van 

Weet je, cijfers zijn als bikini's. Wat ze reveleren is erg suggestief, wat ze niét tonen is essentieel. In de volgende artikelen zal ik proberen het essentiële achter dit akkoord te onthullen.

#Belgium  #Budget  #Gov. Arizona

Volgend artikel verschijnt op 25 april 2025:

  Voldoet Arizona aan de verwachtingen?