De ooit zo geroemde ‘American dream’ ligt aan diggelen. Voor de meeste Amerikanen en voor vele andere landen in de wereld zijn de VS eerder een nachtmerrie geworden.
In een paar artikels probeer ik het huidige Amerika te duiden en te verklaren waarom het balanceert op de rand van een ‘failed state’.
Voor beroeps- en privé redenen heb ik sinds de jaren ’70 van vorige eeuw redelijk veel gereisd kriskras door de VS. In totaal denk ik dat ik er bijna twee jaar verbleven heb. En telkens als ik terugkeerde maakte ik me de bedenking, wat een apenland toch: kapotte openbare infrastructuur, waanzinnige ongelijkheid, lichtzinnige mensen, discriminatie, dalende levensverwachting, enz.… Een verdeeld en decadent land waar alles rond consumptie en uiterlijk vertoon draait. Neen, hier zou ik niet willen leven!
Wie zijn de Amerikanen?
De huidige blanke Amerikanen zijn haast allen afstammelingen van destijds uit Europa gemigreerde economische vluchtelingen. Ze overspoelden de VS, moorden de autochtone bevolking uit en importeerden miljoenen slaven uit Afrika. Huidige populisten als Zemmour en konsoorten zouden dit terecht als een brutale omvolking kunnen bestempelen. Is het daarom dat zulke creaturen zo bang zijn voor immigratie?
De VS vandaag.
‘De VS is ziek en een vaccin is nog niet gevonden’, zo omschrijft Steven De Foer, een De Standaard-journalist, de VS. En dit is echt niet overdreven.
Ongelijkheid, verdeeldheid, raciaal onrecht, criminaliteit, een inefficiënt gezondheidssysteem, een heel zwakke sociale zekerheid, enz. zijn maar een paar van de Amerikaanse problemen.
Verder vind ik de VS een land van ongeziene lichtheid en verwaandheid. Ze zweren bij God maar begrijpen het verhaal van de barmhartige Samaritaan niet…
John-Ohara, een Amerikaanse schrijver en columnist beschreef zijn land als volgt: ‘Amerika, een land dat van barbarendom tot decadentie is geëvolueerd zonder enige beschaving aan te raken.’…
Jonathan Holslag citeert in zijn uitstekend boek ‘Van muur tot muur’ een Amerikaanse komiek die het volgende beeld van zijn samenleving schept:
‘Deze mensen zijn efficiënte, professionele, dwangmatige consumenten. Consumeren is hun plicht als burger. Het is het nieuwe nationale vermaak. Honkbal: weg ermee. Consumeren, daar draait alles om. Het is de enige echt blijvende Amerikaanse deugd die er nog is. Dingen kopen. Geld uitgeven dat je niet hebt aan dingen die je niet nodig hebt. ‘
Deze lichtheid verklaart waarom gevaarlijke demagogen als Trump het hier tot president kunnen schoppen
‘Jan, can you imagine…’
Een anekdote om de lichtheid van de Amerikanen te schetsen.
Jaren geleden had ik een leuke babbel in een New York’s resto met een knappe Wallstreet advocate. We keuveleden over de verschillen tussen de VS en Europa. Ze was al één keer in Europa geweest, met name in Boedapest. En daar had ze de grootste ontgoocheling uit haar leven opgelopen.
Ze zag er voor een prijsje een prachtige bontjas. Ze stapt de winkel binnen, kocht de jas en wou cash betalen met dollars. Maar de verkoper weigerde!!!
‘Can you imagine, Jan, a country not accepting dollars?’ schreeuwde ze uit. Ik antwoorde droogjes dat ik me dit kon voorstellen omdat ik een jaar eerder in New York hetzelfde had meegemaakt. Ik grapte dat ik er een fototoestel wou kopen en betalen met Belgische Franken… De verkoper weigerde. Ze keek me stomverbaasd aan met een verwaande air.
In de VS kun je haast over niets anders praten dan over money, shoppen en the good, the bad and the ugly…..
De VS, een krakende democratie.
Amerika noemt zich graag de voorvechter van democratie en vrijheden in de wereld. Hoe hol en hypocriet. De VS zijn immers het prototype van een centocratie waar de centen regeren. Vele democratische principes worden er met de voeten getreden..
Een paar vaststellingen om de erosie van de democratische rechtsstaat in de VS te illustreren.
- De evolutie van de belastingsdruk. De rijken betalen in de VS minder belastingen dan de rest van de bevolking. Superrijken als Bezos, Musk, Bloomberg, enz. slagen er zelf in 0 dollar belastingen te betalen!!! Een perverse, weinig democratische toestand. In zijn uitstekende boek ‘The system. Who rigged it, how we fix it’ schrijft Robert Reich, minister van Arbeid onder Bill Clinton, dat de 1% rijksten de Amerikaanse democratie gekaapt hebben. Daarom spreekt hij van een oligarchie in plaats van een democratie!
- Het feit dat een onbetrouwbare, autoritaire demagoog als Trump er president kan worden en zelf oproept om zich tegen het democratische proces te verzetten om toch maar aan de macht te blijven doet eerder denken aan bananenrepublieken dan aan Washington DC.
- Eerlijke verkiezingen zijn in de VS een lachertje. Zo doen de republikeinen er alles aan om de volgende verkiezingen naar hun hand te zetten. Ze hertekenen de kiesdistricten in hun voordeel. Ze duwen wetten door die het kiezers – armen en minderheden- moeilijker maken om hun stem uit te brengen. Ze willen het lokale parlementen, die de kiesmannen aanduiden, makkelijker maken om resultaten te overrulen. Als je al die initiatieven bij mekaar legt, krijg je de indruk dat de gebeurtenissen van 6 januari 2021 geen dieptepunt, maar een generale repetitie waren.
- De scheiding der machten, toch één van de belangrijkste principes van een democratische rechtstaat, wordt er meer en meer afgebroken. Annelien De Dijn omschrijft het Amerikaanse Hooggerechtshof als een ondemocratische instelling. De uitvoerende macht benoemt de rechters. Zo slaagde Trump erin maar liefst drie nieuwe oerconservatieve leden van het Hooggerechtshof aan te stellen. Gevolg, dit gerechtshof smijt de VS nu 50 jaren terug in de tijd door abortus weer illegaal te maken, een ramp voor kansarme vrouwen!!!!! Moira Donegan, een Amerikaase schrijfster, vroeg zich daarom af of Amerika nog wel een vrij land is!!!!
In een volgend artikel ga ik dieper in op een aantal ‘(wan)prestaties’ van de VS.
#Democracy #Good/bad practices #World #Freedom